Kiedy po raz pierwszy spojrzałam na okładkę książki Sheery Frenkel i Cecilii Kang, pomyślałam: brzydka, prawda? I bynajmniej nie miałam na myśli okładki jako takiej, bo projekt okładki świetny, miałam na myśli twarz, która ją zdobi. Ale w końcu Mark Z. nie z urody jest znany. Drugą więc myślą, jaka mnie naszła na widok tej książki, była refleksja, czy dowiem się z niej czegoś, czego bym do tej pory nie wiedziała.

O tym, że Facebook zbiera dane, nie tylko te, które udostępniamy aplikacji świadomie, ale i te, z których udostępniania niekoniecznie zdajemy sobie sprawę, wiedziałam od dawna. Nie bardzo wiedizałam o wszystkim, do czego dane te są wykorzystywane, ale o aferze Cambridge Analytica było na tyle głośno, że trudno było o tym nie wiedzieć. Podobnie jak o próbach wpłynięcia za pośrednictwem Facebooka na wyniki referendum w sprawie Brexitu. Po lekturze Wielkiej Czwórki Scotta Gallowaya czy Wieku kapitalizmu inwigilacji Shoshany Zuboff oraz bieżących newsów dotyczących Facebooka nie sądziłam, żebym z książki amerykańskich dziennikarek mogła dowiedzieć się czegoś nowego, ale mimo wszystko sięgnęłam po nią.

Brzydka prawda ukazuje dzieje Facebooka od momentu powstania firmy do dzisiaj. Dziennikarki pokazują jak Mark Zuckerberg szybko, bezkompromisowo i nieuczciwie dochodził do potęgi, jaką jego firma jest dziś. Jak niszczył lub przejmował konkurencję i jak łamał przy tym drugim obietnice składane właścicielom i użytkownikom wykupowanych aplikacji. Jak wykorzystywane były dane osobowe użytkowników FB. Właściwie poza szczegółami z życia Sheryl Sandberg i jej rolą w Facebooku oraz poza informacjami, jak dzięki firmie Zuckerberga doszło do rozruchów na tle religijnym w Mjanmie oraz jak firma sobie z tym problemem (nie)radziła, nie dowiedziałam się niczego nowego. Jednak nie nazwałabym lektury reportaży Frenkel i Kang czasem straconym. Książka uporządkowała moją wiedzę na temat historii Facebooka i aspiracji Zuckerberga oraz pokazała firmę od wewnątrz, bowiem wiele miejsca zajmują tu wypowiedzi byłych i obecnych pracowników koncernu, bynajmniej nie stawiających go w lepszym świetle.

Sheera Frenkel, Cecilia Kang. Brzydka prawda. Kulisy walki Facebooka o dominację (An Ugly Truth)

Tłumaczenie: Anna Zdziemborska

Czyta: Wojciech Żołądkowicz

Dom Wydawniczy Rebis 2022